Krótką historię wystąpień świątecznych panujących monarchów europejskich przytoczył portal https://royalcentral.co.uk/. Zapraszam do zapoznania się z jej treścią.
„Choć można by pomyśleć, że Wielka Brytania wygłosiła pierwsze królewskie przemówienie bożonarodzeniowe, ten zaszczyt przypadł Holandii.
Królowa Wilhelmina wygłosiła w radiu pierwsze królewskie przemówienie bożonarodzeniowe w 1931 r., a rok później w jej ślady poszedł król Jerzy V w Wielkiej Brytanii. Od tego czasu monarchowie obu krajów kontynuują tę tradycję – najpierw w radiu, a później w telewizji.
Oprócz Holandii i Wielkiej Brytanii w różnych latach rozpoczynały się inne królewskie przemówienia bożonarodzeniowe. W Belgii zaczęło się to w 1959 r., gdy król Baudoin czerpał inspirację ze swojego brytyjskiego odpowiednika.
Szwecja postąpiła inaczej. Pierwsze królewskie orędzie bożonarodzeniowe wygłosił książę Wilhelm w języku angielskim i szwedzkim. Później król Gustaw VI Adolf wygłosił swoje pierwsze przemówienie w 1951 r. To samo uczynił w 1957, 1964, 1966 i 1969 r. W 1955 r. przemówienie wygłosił książę Bertil. Król Karol XVI Gustaw wygłosił swoje pierwsze przemówienie bożonarodzeniowe w 1972 r., gdy był księciem koronnym. Od tego czasu podaje coroczny adres; pierwsze telewizyjne przemówienie odbyło się dość późno jak na królewskie standardy – w 2007 roku.
Ze względu na dyktaturę generała Francisco Franco pierwsze królewskie przemówienie bożonarodzeniowe wygłoszono dopiero w Wigilię 1975 roku, kiedy po śmierci dyktatora na tron wstąpił król Juan Carlos. Franco pierwotnie rozpoczął przemówienie jako przemówienie sylwestrowe w 1937 r., ale Juan Carlos chciał odejść od tradycji Franco i przeniósł przemówienie na Wigilię Bożego Narodzenia.
Królewskie przemówienie noworoczne w Danii rozpoczęło się w 1942 r. wygłoszeniem przez radio króla Christiana X przed pierwszym przemówieniem telewizyjnym w 1958 r. Król Norwegii Haakon VII rozpoczął w radiu norweskie królewskie przemówienie noworoczne/bożonarodzeniowe w 1945 r. z księciem, następca tronu, Olavem u boku; wystąpienia telewizyjne rozpoczęły się w 1960 roku.
Bez względu na to, kiedy rozpoczęły się królewskie przemówienia na Boże Narodzenie i Nowy Rok, cieszą się one obecnie powodzeniem u milionów ludzi na całym świecie, którzy każdego roku słuchają specjalnych orędzi.”
